صنایع دستی ایران



پیدایش

حدود 8 تا 9 هزار سال قبل, انسان ها درکنار رودخانه ها در کنار هم جمع شده و تمدن ها را تشکیل دادند. این تمدن ها در ابتدا در حاشیه رودخانه ها زندگی میکردند و پس از افزایش جمعیت, کم کم از آن دور شدند. به همین دلیل برای حمل غذاهایشان از کنار رودخانه به منازل, سبد بافی میکردند و برای سبد بافی از گیاهان کنار رودخانه استفاده مینمودند. گل جمع شده در کف سبد بعد از خشک شدن, سفت میشد. این ماده سفت که امروزه به آن سفال میگوییم, آب را از خود عبور نمیداد و به همین علت اولین جرقه در ذهن بشر برای ذخیره آب زده شد. آنها از خاک و آب گلی درست کردند و آن را به شکل ظروفی در آوردند و در زیر نور خورشید میگذاشتند تا خشک شود. و این, سرآغاز پیدایش سفال بود.

منشا پیدایش؟ ایران؟

بسیاری منشا اصلی سفال را در سومر یا شومر ( سرزمینی در عراق کنونی) میدانند. ولی سالها قبل در حفاری های انجام گرفته در جیرفت, لوح هایی سفالین پیدا شد. این لوح ها پس از بررسی های اولیه به کشور فرانسه و سپس به آمریکا رفت و پس از آزمایشات فراوان درباره ی مواد تشکیل دهنده و پرتو نگاری ها و بررسی های دقیق تر مشخص شد که این لوح به حدود 6000 سال قبل از میلاد مسیح بازمیگردد. یعنی کمی قبل تر از تمدن سومر. البته هنوز گمانه زنی ها بر سر تاریخ پیدایش سفال بسیار است. اما آنچه قابل مسلم است, این است که ایران, جزو اولین کشورها در ساخت و تزئین سفال بوده است.

ابتدایی ترین صنایع دستی انسان

سفالگری را میتوان از اولین صنایعی نامید که بشر اختراع کرد. اما سفالگری از ابتدایی ترین تمدن ها تا به امروز تغییرات و پیشرفت های بسیار زیادی داشته است. در ابتدا سفال ها فقط ظروفی نا زیبا برای نگهداری آب و غذا بودند که به روش هایی قدیمی تر از چرخ سفالگری, مثلا فتیله ای تولید میشد اما به تدریج به اشکال مختلف درآمده, سیقل خوردند, رنگ شدند و لعاب رویشان را پوشاند تا به شکلهای امروزیشان درآیند.

صنایع دستی ایران
صنایع دستی ایران

سفال ها در ابتدا کج و کوله و دارای رنگی نزدیک به قرمز بودند که این رنگ بخاطر وجود آهن در خاک رس بود. سپس مردمان آن زمان که دل خوشی از ظاهر ظرف هایشان نداشتند, سفال ها را به اشکال مختلف درآوردند و در شکل ظاهری آن تغییرانتی ایجاد نمودند. سپس آن را با سنگهایی صاف سیقل دادند و سطحش را یکدست کردند.میتوان گفت مصریان اولین قومی بودند که سطح سفال هایشان را سیقلی میکردند.

اما نقطه عطف سفالگری زمان اختراع چرخ سفالگری بود. پس از صاف کردن سطح سفال, متوجه شدند که میتوان با تراشیدن و کنده کاری کردن, اشکال زیبایی روی سفال بوجود آورند. اینجا بود که دست بکار شدند و از درختان, تخته هایی صاف اما نازک درست کردند تا بتوانند آن را بچرخانند و راحت تر کار کنند. تحقیقات نشان میدهد که ایرانیان باستان جز اولین و ماهرترین اقوامی بودند که بر روی ظروف سفالین خود نقش و نگار میکشیدند و اینکار را بسیار ظریف و هنرمندانه انجام میدادند.

چرخ سفالگری
چرخ سفالگری

اما کار به همینجا ختم نشد. سفال در آن زمان در زیر نور خورشید خشک و سفت میشد, اما اینکار هم زمان بر بود و هم در فصولی مثل زمستان امکان پذیر نبود. پس در حدود 3000 سال پیش از میلاد اولین بار مصریان تصمیم به ساخت کوره هایی برای پختن سفال گرفتند. البته در آن تاریخ بشر بیشتر از فات برای تهیه ظروف استفاده مینمود و تا 2000 سال بعد استفاده از سفال بسیار کم شد.اما کوره ها نقش مهمی در توسعه سفالگری داشتند.

کوره سفالگری
کوره سفالگری

در دوران هخامنشیان تصمیم به ساخت تخت جمشید و کاخ شوش گرفته شد. دیوارهای این دو سازه بی نظیر نیاز به زیبا سازی داشت و مهندسان آن زمان توانستند لعاب را درست کنند و آن را بر روی سفال ها بریزند و طرح هایی زیبا خلق کنند و به اینصورت سفال هایی ظریف, لعاب کاری شده و زیبا که در زیباسازی این بنا ها مورد استفاده قرار گرفت, باعث رونق گرفتن مجدد سفال شد و این رونق ادامه پیدا کرد تا جایی که در دوران ساسانی علاوه بر کوره های معمولی سفال, کوره هایی مخصوص سفال های لعابی بوجود آمد. در این دوران بیشتر این سفال های زیبا با رنگهای آبی و فیروزه ای تزئین میشدند و رفته رفته لعاب ها به رنگ سفید در آمد و بجای رس قرمز, از رس سفید استفاده شد تا سفالینه هایی سفید رنگ بدست آید.

تخت جمشید
تخت جمشید

سفال پس از آن نیز مورد استفاده قرار میگرفت اما دوران صفوی را میتوان دوران اوج سفالگری نامید. سفال های بجا مانده از آن دوران عمیقا زیبا هستند و نقش و نگارهایی با رنگ های فراوان آنها را به ظروفی اصیل تبدیل کرده است که امروزه میتوان زیبایی این صنایع دستی ایران را در بسیاری موزه ها دید. صفویان از سفال های لعاب دیده در همه جا و به همه عنوان استفاده میکردند. از کاسه و گلدان تا کاشی کاری دیوار ها و معماری و طرح های ساختمانی. در واقع کاشی ها جز لاینفک طراحی های این دوران است.

برای مطالعه ادامه این مطلب به این لینک مراجعه نمایید.


این متن دومین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

زکات علم، نشر آن است. هر

وبلاگ می تواند پایگاهی برای نشر علم و دانش باشد. بهره برداری علمی از وبلاگ ها نقش بسزایی در تولید محتوای مفید فارسی در اینترنت خواهد داشت. انتشار جزوات و متون درسی، یافته های تحقیقی و مقالات علمی از جمله کاربردهای علمی قابل تصور برای ,بلاگ ها است.

همچنین

وبلاگ نویسی یکی از موثرترین شیوه های نوین اطلاع رسانی است و در جهان کم نیستند وبلاگ هایی که با رسانه های رسمی خبری رقابت می کنند. در بعد کسب و کار نیز، روز به روز بر تعداد شرکت هایی که اطلاع رسانی محصولات، خدمات و رویدادهای خود را از طریق

بلاگ انجام می دهند افزوده می شود.


این متن اولین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

مرد خردمند هنر پیشه را، عمر دو بایست در این روزگار، تا به یکی تجربه اندوختن، با دگری تجربه بردن به کار!

اگر همه ما تجربیات مفید خود را در اختیار دیگران قرار دهیم همه خواهند توانست با انتخاب ها و تصمیم های درست تر، استفاده بهتری از وقت و عمر خود داشته باشند.

همچنین گاهی هدف از نوشتن ترویج نظرات و دیدگاه های شخصی نویسنده یا ابراز احساسات و عواطف اوست. برخی هم انتشار نظرات خود را فرصتی برای نقد و ارزیابی آن می دانند. البته بدیهی است کسانی که دیدگاه های خود را در قالب هنر بیان می کنند، تاثیر بیشتری بر محیط پیرامون خود می گذارند.


ملیله کاری شاخه ای از هنر فکاری است که از دقت و ظرافت بالایی برخوردار است.در این هنر از مفتول های نازک نقره استفاده می شود. در کار ملیله کاری ایران نگاره ها و طرح های اسلیمی مورد توجه است. نقره به کار رفته در این هنر عیار ۱۰۰ دارد.

 وسایل مورد نیاز در ملیله کاری

مواد اولیه طلا,  نقره و مس خالص در طبیعت است که به شمش و سپس ورق تبدیل شده و بریده می شود, البته عمده تریت ماده ملیله کاری را نقره تشکیل میدهد.

سایر مواد مصرفی مورد نیاز در ملیله کاری را موم طبیعی، تیزاب، زاج سفید و جوهر گوگرد تشکیل می­دهد. بطورکلی، ابزار کار

ملیله کاری شبیه ابزار و ادوات زرگری است.

دو نمونه از ابزار آلات ملیله کاری

1-

کوره: شامل کوره­های زغالی یا کوره­های گازی می باشد که جهت ذوب فات، حرارت تولید می کنند و دمای آنها معمولاً بالای 1300 درجه سانتی گراد می باشد

2-بوته: ظرفی است استوانه ای شکل که جهت ذوب نقره از آن استفاده می شود؛ جنس آن از گرافیت و ظرفیت کوچک­ترین آن تقریباً 50 گرم و بزرگ­ترین آن یک کیلوگرم است.


آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها